Αυτό τώρα ειναι καλό ή κακό???? χμμμμ... πείτε τη γνώμη σας

μεταφέρω από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία της 29ης Ιουλίου

...χάθηκε στη μετάφραση

Το αυθόρμητο ηλεκτρονικό κάλεσμα για τη σωτηρία της Πάρνηθας έχει διχάσει την κοινότητα των bloggers

Των ΚΩΣΤΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΚΑ

Τον δικό της δρόμο στην κοινωνία των πολιτών προσπαθεί να χαράξει η ελληνική κοινότητα των bloggers που αναδείχτηκε αμέσως μετά την καταστροφή της Πάρνηθας. Δεν πέρασαν λίγες ημέρες από ό,τι πιο αυθόρμητο έχει να επιδείξει η ελληνική εκδοχή του Ιντερνετ και ο καθένας μεταφράζει με το δικό του τρόπο το ηλεκτρονικό κάλεσμα για να σώσουμε τα δάση και εν τέλει την ίδια την ποιότητα της ζωής μας.

Η ηλεκτρονική συζήτηση συνεχίζεται. Το ζήτημα είναι πόσες από τις παρέες που «γεννιούνται» κάθε τόσο στην «μπλογκόσφαιρα» θα επιβιώσουν.
Κόντρες, ανταγωνισμοί, πικρίες, καπελώματα, προβληματισμοί. Και πάνω που πολλοί αναφώνησαν «κάτι καινούριο γεννιέται», να σου και ξαναγυρνάμε στην πατροπαράδοτη ελληνική συνταγή «εγώ θα παίζω τον αρχηγό».

Ενόχλησε το κάλεσμα

Την περασμένη Τρίτη τρεις νέοι άνθρωποι πέρασαν τις πύλες του Προεδρικού Μεγάρου, καλεσμένοι στην ετήσια δεξίωση του Κάρολου Παπούλια για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας.

Ο Πέτρος Πετράκης, ο Ιάσονας Φρυδάκης και ο Γιάννης Λιβανός εκλήθησαν εκεί ως εμπνευστές και αρχικοί διακινητές του μηνύματος sms το οποίο καλούσε τον κόσμο στο Σύνταγμα και στην συνέχεια πέρασε από τα κινητά στο Διαδίκτυο, για να αναπαραχθεί τελικά και από τα μέσα ενημέρωσης. Με αυτή την ιδιότητα τούς παρουσίασε η περιβαλλοντική οργάνωση WWF και την υιοθέτησαν τα μέσα ενημέρωσης που τους πήραν συνεντεύξεις.

Αυτό, ωστόσο, ενόχλησε κάποιους bloggers, κυρίως αυτούς που εμπλέκονται σε επιμέρους περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες με στόχο να συνεχιστεί ο αγώνας για την Πάρνηθα.

Ενας εξ αυτών, μάλιστα, μας εξηγούσε, προ ημερών με θυμό, ότι το sms είχε γεννηθεί τη νύχτα της μεγάλης πυρκαγιάς από μια άλλη παρέα ανθρώπων που ο ίδιος γνώριζε.

Από την αρχή έγινε σαφές ότι τουλάχιστον οι περισσότεροι bloggers προτιμούσαν να μην μάθουν ποιοι ήταν οι εμπνευστές της διαδήλωσης.

Το ίδιο, πιθανότατα, ένιωθαν και οι υπόλοιποι διαδηλωτές, γι' αυτό άλλωστε αγκαλιάστηκε τόσο θερμά η κινητοποίηση που δεν γινόταν στο όνομα κανενός «ηγέτη». Αλλωστε, είναι σαφές πως ό,τι συνέβη δεν ήταν επίτευγμα μόνο των bloggers αλλά απλώς τα blogs βοήθησαν πολύ να γίνουν κάποιες ζυμώσεις, να διακινηθούν ιδέες και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των ΜΜΕ για την κινητοποίηση.

«Η συγκέντρωση στο Σύνταγμα ανήκει σε όλους τους πολίτες», επισημαίνουν οι bloggers.
*«Η συγκέντρωση ανήκει σε όλους τους πολίτες, σε όλη την Ελλάδα, σε όσους ενδιαφέρθηκαν για "το σπίτι τους", και όχι σε αυτούς που ασχολούνται με καπελώματα και "καθοδηγήσεις" εκ των υστέρων», συμπέρανε τις ημέρες τις κινητοποίησης ο Μάνος (http://manosnik.blogspot.com-«Αθήνα - οδηγός επιβίωσης»).

Αντιδράσεις και καχυποψία

*«Κάποιοι ίσως θελήσουν να καρπωθούν τις κατακτήσεις που μονάχα όλοι μαζί μπορούμε να κερδίσουμε. Αργά ή γρήγορα θα απομονωθούν. Γιατί στην εποχή της δημοκρατίας των σκλάβων, πραγματικά όλοι μας μπορούμε να είμαστε εξίσου Σπάρτακοι», προέβλεπε ο Νεφέλικας (http://nefelikas.wordpress.com/).

*Στην συνέχεια, με αφορμή τη δεξίωση, οι φόβοι φούντωσαν: «Βασικός όρος είναι η ανωνυμία μας. Αυτό αποφασίστηκε στην πρώτη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως, αυτό επιμένουμε και στη λίστα συζητήσεων, αυτό μάλλον θα είδαν και εκμεταλλεύτηκαν αυτοί που προβάλλονται και δεν έχουν καμμιά συμμετοχή στην κινητοποίηση», τόνισε για παράδειγμα η Ροδιά (http://rodiat7.blogspot.com).

*Αλλοι το τράβηξαν ακόμη πιο μακριά, υποβαθμίζοντας την αξία του ανώνυμου sms: «Πιστεύετε, κύριε πρόεδρε, ότι, για παράδειγμα, η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσεως που ιδρύθηκε το 1951 είχε την ανάγκη ενός τυχάρπαστου SMS τριών τυχαίων νεαρών για να υπερασπιστεί τα δάση και να συμμετάσχει στην μαζική και αυθόρμητη διαδήλωση έξω από την Βουλή;», ανέφερε ο Νίκος Ν. (http://floraattica.blogspot.com) σε επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Κάρολο Παπούλια.

Διαπιστώνοντας ότι υπάρχουν τέτοιες αντιδράσεις και τόση καχυποψία, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί απέτυχαν ουσιαστικά οι απόπειρες συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών ομάδων bloggers που δημιουργήθηκαν με αφορμή την Πάρνηθα και φιλοδοξούν να αναπτύξουν δίκτυα ενημέρωσης και δράσεων για το περιβάλλον.

*Η «Αναδάσωση» (http://anadasosi.blogspot.com/) είναι ένα από αυτά. Εχει περίπου 800 εγγεγραμμένους πολίτες, εκ των οποίων ελάχιστοι είναι bloggers και 15 εξ αυτών διαχειριστές του blog. Εχουν προαναγγείλει τη δημιουργία του portal «oikologio.gr», το οποίο προετοιμάζεται και πιθανότατα θα λειτουργήσει μετά το καλοκαίρι. Για την ώρα τα μέλη της «Αναδάσωσης» οργανώνουν επίσης διαμαρτυρία για την απαλλοτρίωση οικοπέδου στο κέντρο της Αθήνας (Σταδίου και Αιόλου) προκειμένου να γίνει χώρος Ελεύθερης Γνώμης του Πολίτη.

Οπως λέει ο Νεφέλικας, ένας εκ των διαχειριστών, «υπάρχει ανάγκη έκφρασης και διαμαρτυρίας αλλά είναι ένα μεγάλο στοίχημα το να μάθουμε να λειτουργούμε με οριζόντιες δομές, χωρίς ιεραρχία».

Η παρέα του Στρέφη

*Ενα άλλο blog που πρωταγωνίστησε στην υπόθεση της Πάρνηθας ήταν το «Αθήνα - οδηγός επιβίωσης», που συντόνισε την καμπάνια επιστολοβομβαρδισμού των πολιτικών πριν απ' τη διαδήλωση στο Σύνταγμα. Το blog αυτό είχε δημιουργηθεί από μια παρέα φίλων που ζουν στον λόφο του Στρέφη και αναζητούν ιδέες για τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος.

Η εικόνα της φλεγόμενης Πάρνηθας γέννησε αυθόρμητα το δικό τους μικρό κίνημα, που στην πορεία υπολογίζεται ότι δέχτηκε περίπου 4.000 e-mails πολιτών και μόνο δύο απαντήσεις βουλευτών. Στον απόηχο της κινητοποίησης, ο διαχειριστής του, ο Μάνος, αποφάσισε να συστρατευτεί με «μία από τις μεγάλες οργανώσεις με διεθνές δίκτυο, σημαντική γνώση και εμπειρία», χωρίς να αποποιείται την «ατομική δονκιχωτική δράση, που ήδη έφερε αποτελέσματα». Οι διαχειριστές του blog έχουν προτείνει σειρά κι άλλων δράσεων όπως η καταμέτρηση-δημοσκόπηση των διαμαρτυρόμενων πολιτών.

Μεταξύ blogs σαν αυτά τα δύο και άλλων παρόμοιων, έγιναν απόπειρες στενότερης συνεργασίας -με ανταλλαγή παρεμβάσεων κ.λπ.

Το χάος συσπειρώνει!

Ωστόσο, δεν είχαν όλοι την ίδια διάθεση και καμία πρόταση δεν αποδείχτηκε ακόμη αρκετά ισχυρή ώστε να τους ξανασυσπειρώσει.

*Μια εξήγηση γι' αυτό, ίσως να αποτυπώνεται στη θέση του Old-boy (http://old-boy.blogspot.com) τις μέρες που διοργανωνόταν η κινητοποίηση για την Πάρνηθα:

«Η φύση του μέσου μάς δείχνει ότι δύναμή του δεν είναι η οργάνωση αλλά το χάος, δεν είναι η συγκέντρωση των φωνών αλλά η διασπορά τους». Γι' αυτό και ο ίδιος κατέληγε τότε στην προτροπή «να μην οργανωθούμε, ρε παιδιά».

Βέβαια, η σχετική συζήτηση συνεχίζεται. Το πόσες από τις παρέες ή τους πυρήνες που γεννιούνται κάθε τόσο στην «μπλογκόσφαιρα», θα επιβιώσουν και θα καταφέρουν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά χωρίς να διασκορπιστούν στο χάος του ίδιου του μέσου που στεγάζει την συνύπαρξή τους, είναι ένα ζήτημα που θα κριθεί στον χρόνο.

Σημασία έχει ότι σε αντίθεση με την προηγούμενη κινητοποίηση που είχε γίνει στην μνήμη της Αμαλίας Καλυβίνου (http://fakellaki.blogspot.com), συντηρείται η αίσθηση ότι μπορεί να υπάρξει συνέχεια. Αρκεί να έχει κανείς κατά νου την ιδιαιτερότητα του μέσου.

Οπως λέει ο Νεφέλικας, που συμμετείχε τόσο στην διαμαρτυρία μετά τον θάνατο της Αμαλίας όσο και στην υπόθεση της Αναδάσωσης, οι bloggers που συμμετείχαν σε αυτές τις πρωτοβουλίες «ήταν ένα ετερόκλητο ασκέρι. Οι περισσότεροι δεν ασχολούμαστε με θέματα πολιτικής ή ακτιβισμού. Καλύπτουμε μια μεγάλη γκάμα ηλικιών, κοινωνικής κατάστασης, πολιτικής ιδεολογίας κ.λπ. Γι' αυτό δεν έχει νόημα να συμπεριφερόμαστε σαν πολιτική δύναμη. Δεν είμαστε κίνημα».


kkyr@enet.gr, boubouka@enet.gr

Οι αντοχές του «ψηφιακού ακτιβισμού»

Οι πρώτες συστάσεις αυτού που αποκαλείται «ψηφιακός ακτιβισμός» με το ελληνικό κοινό, προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις: Ενθουσιασμό, περιέργεια, καχυποψία, αμφισβήτηση, ακόμη και άρνησή του.

Ολες προβλέψιμες. Αυτό που ακόμη είναι νωρίς για να προβλεφθεί είναι αν αυτή η νέα μορφή έκφρασης θα επιλέξει (και αν θα καταφέρει τελικά) να συνεργαστεί με τους αναγνωρισμένους θεσμούς, και κυρίως αν θα συμβάλει στην ανανέωση του δημόσιου πολιτικού διαλόγου με καινούρια θέματα και προτάσεις.

*Σε αυτό ελπίζει ο Αν. Πανταζόπουλος, λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος εκφράζει ενθουσιασμό για τα χαρακτηριστικά της κινητοποίησης για την Πάρνηθα. «Αυτός ο ενθουσιασμός, όμως, πρέπει να είναι γειωμένος με την πραγματικότητα», σπεύδει να προσθέσει.

Ενα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που αναγνωρίζει στην κινητοποίηση, είναι «η ανάδειξη της κεντρικότητας της έννοιας πολίτης, ο οποίος στρατεύεται για το κοινό συμφέρον». Επισημαίνει, όμως, πως «είναι πολύ σημαντικό η συνέχεια της κινητοποίησης να θεσμοποιηθεί σε μια σχέση διαλεκτικής έντασης με τους θεσμούς. Η κοινωνία των πολιτών να διατηρήσει την αυτονομία της αλλά να συνεργαστεί με την πολιτική κοινωνία, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια αντιπολιτική εχθρότητα».

Διαπιστώνει πως στην κινητοποίηση υπήρξαν «τέτοιου τύπου μειοψηφικά φαινόμενα, απόρριψης της πολιτικής, καταδίκης ακόμα και του Κοινοβουλίου. Αυτή η αντίδραση είναι κατανοητή μέχρι ενός σημείου, αλλά μπορεί να γίνει επικίνδυνη για το ίδιο το οικολογικό πρόβλημα. Επιπλέον, μπορεί να γίνει ένα απολύτως βολικό εργαλείο ενός νεοφιλελεύθερου κράτους που θέλει να εκχωρεί αρμοδιότητες σε μη κυβερνητικές οργανώσεις για να αποποιείται των ευθυνών του. Παρά την γραφειοκρατική και εργαλειακή λογική που κυριαρχεί σήμερα τους φορείς της, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος σύμμαχος της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών κινημάτων τους».

*Για ένα μοναδικό παράδειγμα αυθόρμητης κινητοποίησης, που συγκρίνεται μόνο με 2-3 άλλες παρόμοιες περιπτώσεις στην Ευρώπη, κάνει λόγο ο Σπύρος Νιάκας, μέλος του Συντονιστικού του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ. «Ηταν μια εμπειρία εντελώς ασύμμετρη σε σχέση με ό,τι έχουμε ζήσει στην Ελλάδα, που επιτεύχθηκε με εντελώς αποκεντρωμένο τρόπο οργάνωσης», αναφέρει. «Ηταν πολύ σημαντικό που υπήρχε ο αυθορμητισμός του κόσμου και η κατάλληλη αφορμή αλλά εξίσου σημαντικό είναι ότι τα ηλεκτρονικά εργαλεία (sms, e-mails) λειτούργησαν με γεωμετρικό τρόπο ανάπτυξης μεταφέροντας το μήνυμα παντού και ότι όλα έγιναν με πολύ οριζόντιο τρόπο, χωρίς κανείς να ηγηθεί».

Μια τέτοια κινητοποίηση θα χρειαζόταν πάρα πολύ καιρό προετοιμασίας για να γίνει από μια οργάνωση, διαβεβαιώνει. Οι υπάρχουσες οργανώσεις προβληματίστηκαν για το αν έπρεπε να κατέβουν ή όχι στο Σύνταγμα. «Εμείς, στο Φόρουμ, είπαμε ότι αφού υπήρχε το κίνημα, έπρεπε αν μη τι άλλο να κατέβουμε μαζί του για συμπαράσταση».

*«Ζήτημα πολιτικού προσανατολισμού και περιεχομένου αυτών των κινητοποιήσεων», διαπιστώνει από την άλλη πλευρά ο Π. Κωνσταντίνου, εκπρόσωπος της «Γένοβα 2001»:

«Τέθηκε απλοϊκά το ζήτημα "αναδάσωση τώρα". Το πράσινο, όμως, στην Αθήνα δεν είναι τόσο απλό. Υπάρχει το ζήτημα της κερδοσκοπίας του καπιταλισμού στη γη. Το θέμα δεν είναι μόνο να μοιράσουν κάποιοι σπόνσορες τη γη και να αρχίσουν να την αναδασώνουν. Ή το να τη μετατρέψει σε εμπορεύσιμους χώρους. Το πώς απαντάει κανείς στο "αναδάσωση τώρα" είναι τεράστιο θέμα, όχι "να ρίξουμε χιλιάδες δέντρα και τελειώσαμε"».

Πάντως, έτσι όπως έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία μαζί με τη συσσώρευση της οργής του κόσμου η έκρηξη στο Διαδίκτυο ήταν αναμενόμενη, επισημαίνει κρατώντας αποστάσεις. «Είναι σαφές ότι δεν ήταν μόνο το Διαδίκτυο που κατέβασε τον κόσμο στον δρόμο. Εχουν παίξει ρόλο κινήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, πολιτικά κόμματα και ο τύπος». Υπενθυμίζει, άλλωστε, πως «δεν είναι η πρώτη φορά που ένας ολόκληρος κόσμος που μάχεται με διάφορους τρόπους κατά του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες». Προηγήθηκαν π.χ. το αντιπολεμικό κίνημα του 2003 και οι κινητοποιήσεις του Σιάτλ το 1999, για τον συντονισμό των οποίων χρησιμοποιήθηκαν πολλά sites και forums στο Δίκτυο.

*Ως εργαλείο λειτουργίας της κοινωνίας των πολιτών, βλέπει την τελευταία κινητοποίηση του Διαδικτύου ο Παν. Βρυώνης, σύμβουλος του ΠΑΣΟΚ σε θέματα νέων τεχνολογιών. «Είναι μια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η κοινωνία. Δεν νομίζω ότι είναι κίνημα. Δεν είναι κάτι ενιαίο. Είναι άνθρωποι με πολλές και διαφορετικές απόψεις. Υπάρχουν και απόψεις που είναι ακραίες, ρατσιστικές και άλλες. Δεν υπάρχει μια κοινή ιδεολογία. Τώρα, προς ποια κατεύθυνση θα λειτουργήσει στο μέλλον, είναι άλλο θέμα. Αν θα λειτουργήσει ώστε να παραγάγει προοδευτικές ιδέες, αυτό εξαρτάται από την ίδια την κοινωνία».

Οσο για τους παραδοσιακούς πολιτικούς, θεωρεί πως έχουν περιθώριο να κινηθούν σε αυτό τον χώρο, «αρκεί να το κάνουν χωρίς ιδιοτέλεια -κάτι που θα φανεί στη διαδρομή του καθενός. Αν κάποιος είναι καιροσκόπος, τότε με τον ίδιο τρόπο θα ασχοληθεί είτε με την ανεργία είτε με την παιδεία είτε με κάποιο άλλο σοβαρό ζήτημα. Αν το κάνει σωστά, σημαίνει ότι το ραντάρ του πιάνει και αυτόν τον χώρο».


Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΓΓ. ΜΠΟΥΜΠΟΥΚΑ


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 29/07/2007